Aylin
New member
Kesinleşen Karara Karşı Ne Yapılabilir?
Hukuki süreçlerde, bir mahkeme kararının kesinleşmesi, o kararın temyiz veya başka bir yolla değiştirilmesi veya bozulması imkânının ortadan kalkması anlamına gelir. Ancak, bu kesinleşmiş bir karar karşısında yapılacak işlemler ve haklar konusunda merak edilen birçok soru bulunmaktadır. İşte, kesinleşen bir karara karşı başvurulabilecek yollar hakkında detaylı bir inceleme.
Kesinleşen Karar Nedir?
Kesinleşen karar, mahkeme tarafından verilen ve yasal sürelerin geçmesinin ardından tarafların itiraz hakkını kaybetmesiyle hukuken bağlayıcı hale gelen karardır. Bir kararın kesinleşmesi, çoğu zaman temyiz, istinaf ya da itiraz sürecinin sonlanması ile gerçekleşir. Bu noktada, kararın kesinleşmesiyle birlikte, mahkeme kararı artık uygulanabilir hale gelir.
Kesinleşen Karara Karşı Başvurulabilecek Yollar
Kesinleşmiş bir karara karşı başvurulabilecek bazı hukuki yollar mevcuttur. Ancak, her durumda bu yollar kullanılabilir olmayabilir. Aşağıda, kesinleşmiş bir karara karşı yapılabilecek bazı işlemler yer almaktadır:
1. Yargılamanın Yenilenmesi Talebi
Yargılamanın yenilenmesi, hukuk sisteminde oldukça istisnai bir durumdur ve sadece belirli koşullar altında geçerlidir. Yargılamanın yenilenmesi, bir kararın kesinleşmesinin ardından, kararın taraflar açısından yanlış bir biçimde verilmesi veya yeni delillerin ortaya çıkması durumunda başvurulabilecek bir yöntemdir. Türk Hukuku'nda, yargılamanın yenilenmesi için belirli sebepler gerekmektedir. Bunlar arasında;
- Taraflardan birinin, kararın verildiği aşamada yalan söylemesi veya önemli bir belgeyi gizlemesi,
- Yargılamanın sırasında ortaya çıkan yeni ve önemli deliller,
- Mahkemenin ciddi bir hata yapması gibi nedenler bulunmaktadır.
Yargılamanın yenilenmesi talebi, kararın kesinleşmesinin ardından bir yıl içinde yapılmalıdır. Bu süre aşılırsa, yargılamanın yenilenmesi talebi reddedilecektir.
2. Kararın İptali İçin Üst Mahkemeye Başvuru
Her ne kadar bir karar kesinleşmiş olsa da, istisnai durumlar söz konusu olabilir. Üst mahkemelere başvuru, temyiz süreci bitmiş olsa bile bazı durumlarda mümkün olabilir. Örneğin, bazı hukuki hataların ya da usul hatalarının kararın verilmesinde rol oynamış olması durumunda, kararın iptal edilmesi talep edilebilir. Bu başvuru, "istinaf" olarak da adlandırılabilir ve mahkemenin verdiği kararın hatalı olduğunu kanıtlamak amacıyla yapılır.
Ancak, her karar için istinaf başvurusu yapılamaz. Örneğin, küçük meblağlı davalar veya belirli türdeki davalar istinaf başvurusu için uygun olmayabilir.
3. Anayasaya Aykırılık Sebebiyle Başvuru
Kesinleşmiş bir karar, Anayasaya aykırı bir hüküm taşıyorsa, bu durum Anayasa Mahkemesi'ne başvuru yapılmasını mümkün kılabilir. Eğer kararın uygulanması, Anayasa'ya açıkça aykırı bir durumu ortaya koyuyorsa, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi talep edilebilir.
Anayasaya aykırılık gerekçesiyle başvuru, çok özel bir durumdur ve yalnızca Anayasa'ya aykırılık durumları söz konusu olduğunda geçerlidir. Bu tür bir başvuru yapabilmek için kararın kesinleşmesinden önce ya da kesinleşen kararın hemen ardından başvurulması gerekebilir.
4. Kanun Yolu ile Başvuru
Türk hukuk sisteminde, yasaların belirlediği kurallar çerçevesinde, bazı kararlar hukuka aykırı olduğunda ya da kanuna aykırılık söz konusu olduğunda, kararın bozulması için kanun yolu kullanılabilir. Bu, belirli davalarda temyiz yolu ile yapılan bir başvurudur. Ancak, bazı davalar temyiz edilmeden kesinleşebilir ve bu noktada kanun yolu başvurusu yapılması mümkün değildir.
Kesinleşen Karara Karşı Hangi Durumlarda Başvuru Yapılabilir?
Kesinleşen bir karara karşı başvurulabilecek yollar, yalnızca belirli durumlarda geçerlidir. Aşağıda, başvuru yapılabilecek durumlar listelenmiştir:
- Eğer karar, usul veya esas yönünden hukuka aykırılık taşıyor ve bu durum sonradan ortaya çıkarsa,
- Mahkeme kararının verilmesi sırasında gizli kalmış bir belge veya delil bulunursa,
- Mahkeme, kararında açıkça yanlışlık yapmışsa (örneğin, yasaların yanlış yorumlanması veya kanun dışı bir sonuç doğurması),
- Karar, Anayasaya açıkça aykırıysa,
- Karar, usulsüz bir şekilde verilmişse.
Kesinleşen Karara Karşı Ne Yapılabilir? Sık Sorulan Sorular ve Yanıtları
1. Kesinleşmiş bir kararın değiştirilmesi mümkün müdür?
Kesinleşmiş bir kararın değiştirilmesi genellikle mümkün değildir. Ancak, yargılamanın yenilenmesi gibi istisnai durumlar söz konusu olduğunda, bu kararlar gözden geçirilebilir. Bunun için yargılamanın yenilenmesi talep edilmelidir.
2. Kesinleşen bir mahkeme kararına nasıl itiraz edilir?
Kesinleşen bir kararın ardından itiraz, yalnızca belirli hallerde mümkündür. Bu başvurular yargılamanın yenilenmesi, Anayasaya aykırılık veya kanun yolu gibi yollarla yapılabilir.
3. Karar kesinleşmeden önce başvuru yapılabilir mi?
Evet, karar kesinleşmeden önce temyiz, istinaf veya itiraz yoluyla başvuru yapılabilir. Ancak, bu başvuruların zamanında yapılması önemlidir.
4. Kararın kesinleşmesiyle ne gibi haklar kaybolur?
Kararın kesinleşmesiyle birlikte, artık kararın değiştirilebilmesi, bozulabilmesi ya da geri alınabilmesi mümkün olmaz. Ancak, belirli özel durumlar için hala başvuru yapılabilir.
Sonuç
Kesinleşmiş bir karara karşı başvurulabilecek yollar sınırlıdır ve yalnızca belirli koşullar altında geçerlidir. Yargılamanın yenilenmesi, istinaf başvurusu veya anayasa mahkemesine başvuru gibi seçenekler olsa da, bu yolların her biri yalnızca belirli durumlarda geçerli olacaktır. Taraflar, kesinleşmiş kararlarla ilgili her türlü başvuruyu zamanında ve doğru hukuki zemin üzerinde yaparak haklarını aramalıdır.
Hukuki süreçlerde, bir mahkeme kararının kesinleşmesi, o kararın temyiz veya başka bir yolla değiştirilmesi veya bozulması imkânının ortadan kalkması anlamına gelir. Ancak, bu kesinleşmiş bir karar karşısında yapılacak işlemler ve haklar konusunda merak edilen birçok soru bulunmaktadır. İşte, kesinleşen bir karara karşı başvurulabilecek yollar hakkında detaylı bir inceleme.
Kesinleşen Karar Nedir?
Kesinleşen karar, mahkeme tarafından verilen ve yasal sürelerin geçmesinin ardından tarafların itiraz hakkını kaybetmesiyle hukuken bağlayıcı hale gelen karardır. Bir kararın kesinleşmesi, çoğu zaman temyiz, istinaf ya da itiraz sürecinin sonlanması ile gerçekleşir. Bu noktada, kararın kesinleşmesiyle birlikte, mahkeme kararı artık uygulanabilir hale gelir.
Kesinleşen Karara Karşı Başvurulabilecek Yollar
Kesinleşmiş bir karara karşı başvurulabilecek bazı hukuki yollar mevcuttur. Ancak, her durumda bu yollar kullanılabilir olmayabilir. Aşağıda, kesinleşmiş bir karara karşı yapılabilecek bazı işlemler yer almaktadır:
1. Yargılamanın Yenilenmesi Talebi
Yargılamanın yenilenmesi, hukuk sisteminde oldukça istisnai bir durumdur ve sadece belirli koşullar altında geçerlidir. Yargılamanın yenilenmesi, bir kararın kesinleşmesinin ardından, kararın taraflar açısından yanlış bir biçimde verilmesi veya yeni delillerin ortaya çıkması durumunda başvurulabilecek bir yöntemdir. Türk Hukuku'nda, yargılamanın yenilenmesi için belirli sebepler gerekmektedir. Bunlar arasında;
- Taraflardan birinin, kararın verildiği aşamada yalan söylemesi veya önemli bir belgeyi gizlemesi,
- Yargılamanın sırasında ortaya çıkan yeni ve önemli deliller,
- Mahkemenin ciddi bir hata yapması gibi nedenler bulunmaktadır.
Yargılamanın yenilenmesi talebi, kararın kesinleşmesinin ardından bir yıl içinde yapılmalıdır. Bu süre aşılırsa, yargılamanın yenilenmesi talebi reddedilecektir.
2. Kararın İptali İçin Üst Mahkemeye Başvuru
Her ne kadar bir karar kesinleşmiş olsa da, istisnai durumlar söz konusu olabilir. Üst mahkemelere başvuru, temyiz süreci bitmiş olsa bile bazı durumlarda mümkün olabilir. Örneğin, bazı hukuki hataların ya da usul hatalarının kararın verilmesinde rol oynamış olması durumunda, kararın iptal edilmesi talep edilebilir. Bu başvuru, "istinaf" olarak da adlandırılabilir ve mahkemenin verdiği kararın hatalı olduğunu kanıtlamak amacıyla yapılır.
Ancak, her karar için istinaf başvurusu yapılamaz. Örneğin, küçük meblağlı davalar veya belirli türdeki davalar istinaf başvurusu için uygun olmayabilir.
3. Anayasaya Aykırılık Sebebiyle Başvuru
Kesinleşmiş bir karar, Anayasaya aykırı bir hüküm taşıyorsa, bu durum Anayasa Mahkemesi'ne başvuru yapılmasını mümkün kılabilir. Eğer kararın uygulanması, Anayasa'ya açıkça aykırı bir durumu ortaya koyuyorsa, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi talep edilebilir.
Anayasaya aykırılık gerekçesiyle başvuru, çok özel bir durumdur ve yalnızca Anayasa'ya aykırılık durumları söz konusu olduğunda geçerlidir. Bu tür bir başvuru yapabilmek için kararın kesinleşmesinden önce ya da kesinleşen kararın hemen ardından başvurulması gerekebilir.
4. Kanun Yolu ile Başvuru
Türk hukuk sisteminde, yasaların belirlediği kurallar çerçevesinde, bazı kararlar hukuka aykırı olduğunda ya da kanuna aykırılık söz konusu olduğunda, kararın bozulması için kanun yolu kullanılabilir. Bu, belirli davalarda temyiz yolu ile yapılan bir başvurudur. Ancak, bazı davalar temyiz edilmeden kesinleşebilir ve bu noktada kanun yolu başvurusu yapılması mümkün değildir.
Kesinleşen Karara Karşı Hangi Durumlarda Başvuru Yapılabilir?
Kesinleşen bir karara karşı başvurulabilecek yollar, yalnızca belirli durumlarda geçerlidir. Aşağıda, başvuru yapılabilecek durumlar listelenmiştir:
- Eğer karar, usul veya esas yönünden hukuka aykırılık taşıyor ve bu durum sonradan ortaya çıkarsa,
- Mahkeme kararının verilmesi sırasında gizli kalmış bir belge veya delil bulunursa,
- Mahkeme, kararında açıkça yanlışlık yapmışsa (örneğin, yasaların yanlış yorumlanması veya kanun dışı bir sonuç doğurması),
- Karar, Anayasaya açıkça aykırıysa,
- Karar, usulsüz bir şekilde verilmişse.
Kesinleşen Karara Karşı Ne Yapılabilir? Sık Sorulan Sorular ve Yanıtları
1. Kesinleşmiş bir kararın değiştirilmesi mümkün müdür?
Kesinleşmiş bir kararın değiştirilmesi genellikle mümkün değildir. Ancak, yargılamanın yenilenmesi gibi istisnai durumlar söz konusu olduğunda, bu kararlar gözden geçirilebilir. Bunun için yargılamanın yenilenmesi talep edilmelidir.
2. Kesinleşen bir mahkeme kararına nasıl itiraz edilir?
Kesinleşen bir kararın ardından itiraz, yalnızca belirli hallerde mümkündür. Bu başvurular yargılamanın yenilenmesi, Anayasaya aykırılık veya kanun yolu gibi yollarla yapılabilir.
3. Karar kesinleşmeden önce başvuru yapılabilir mi?
Evet, karar kesinleşmeden önce temyiz, istinaf veya itiraz yoluyla başvuru yapılabilir. Ancak, bu başvuruların zamanında yapılması önemlidir.
4. Kararın kesinleşmesiyle ne gibi haklar kaybolur?
Kararın kesinleşmesiyle birlikte, artık kararın değiştirilebilmesi, bozulabilmesi ya da geri alınabilmesi mümkün olmaz. Ancak, belirli özel durumlar için hala başvuru yapılabilir.
Sonuç
Kesinleşmiş bir karara karşı başvurulabilecek yollar sınırlıdır ve yalnızca belirli koşullar altında geçerlidir. Yargılamanın yenilenmesi, istinaf başvurusu veya anayasa mahkemesine başvuru gibi seçenekler olsa da, bu yolların her biri yalnızca belirli durumlarda geçerli olacaktır. Taraflar, kesinleşmiş kararlarla ilgili her türlü başvuruyu zamanında ve doğru hukuki zemin üzerinde yaparak haklarını aramalıdır.