Kalın: Dönemsel kriz ve tansiyonları geride bırakıp yeni olağanlaşma adımları atmayı önemsiyoruz
İbrahim Kalın, Kriter Mecmua’ya verdiği röportajda, SETA Genel Koordinatörü Burhanettin Duran‘ın gündeme ait sorularını yanıtladı.
Kovid-19 salgınının tüm dünya üzere Türkiye’yi de etkilediği hatırlatılarak, salgın daha sonrası dünya sistemine ait değerlendirmelerinin sorulması üzerine Kalın, salgının, dünya sisteminin kırılganlığını ortaya koyarken, memleketler arası dayanışmanın ehemmiyetini de hatırlattığına işaret etti.
Global sıkıntılar ve sınamaların, global tahliller ve ötürüsıyla global dayanışma gerektirdiğini, lakin bunun pratikte epey fazla bir karşılığının olmadığını söz eden Kalın, Türkiye üzere birkaç ülke haricinde bencil davranmayan ve dünya sıkıntılarına küresel bakan ülke sayısının fazlaca az olduğunu belirtti.
Salgının başından aşıya erişime kadar her alanda tek taraflı ve hiyerarşik bağlantıların öne çıktığına işaret eden Kalın, gerçek manada global bir bakış açısı, samimi bir dayanışma ruhuyla ve uzun vadeli bir perspektifle hayli kıymetli dersler çıkartarak, mevcut global sistemin arızalarının bir nebze de olsa tamir edilebileceğini lisana getirdi.
her insanın çıkarının, güvenliğinin, refahının ve istikrarının birbirine bağlı olduğu bir dünyada yaşadıklarına dikkati çeken Kalın, şu biçimde devam etti:
“Salgından yasa dışı göçe, terörle uğraştan bölgesel çatışmalara ve savaşlara kadar her sorun alanı, ulusal imkan ve kabiliyetlerimizi global bir bakış açısıyla ve dayanışma ruhuyla tahkim ve destek etmemiz gerektiğini söylüyor. Ulus-devlet yapılarının alışılagelmiş refleksleriyle hareket edersek ne tehditleri bertaraf etmemiz ne de yeni fırsatları kıymetlendirmemiz mümkün. Biz Türkiye olarak ulusal yeterlilik ve dayanıklılığımızı artırırken, bölgesel ve global iş birliğine ve ittifaklara kıymet vermeye devam edeceğiz.”
‘Merkez güçler konfor alanlarından çıkmak istemiyor’
Salgın daha sonrasında dünya nizamının değişeceğine yönelik farklı tartışmaların yaşandığının hatırlatılması üzerine ise Kalın, merkez güçlerin konfor alanlarından çıkmak istemediklerini bildirdi.
Kalın, “Bu periyodun öncü aktörleri büyük balıklar değil akıllı ve süratli hareket edebilen balıklar olacak. Fakat bu çaba sürerken ortasında yüzdüğümüz denizin giderek toksik hale gelmesine daima bir arada dur demek zorundayız. Cumhurbaşkanımız, ‘dünya beşten büyüktür’ ve ‘daha adil bir dünya mümkün’ derken, bu temel noktaya dikkat çekiyor. her insanın yalnızca kendini düşündüğü ve başkasını yok saydığı -yahut yutmak istediği- bir dünyada sistem, adalet, fazilet ve barış değil orman kanunu hakim olur” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin yeni periyotta nasıl bir dış siyaset perspektifine sahip olması gerektiğine ait bir soru üzerine Kalın, Türkiye’nin dış siyasete 360 derece perspektifinden bakan bir ülke olduğunu söylemiş oldu.
Kalın, “Parçası olduğu coğrafya, tarihi birikimi, stratejik evvelari, karşı karşıya olduğu bölgesel tehditler ve herkes üzere etkilendiği global meydan okumalar, Türkiye ile dünya içindeki bağın her seviyede ve her manada dinamik ve epeyce boyutlu olmasını zarurî kılıyor. Türkiye ne ulusallık ismine kendini dünyaya kapatabilir ne de globalleşme ismine kendi yerli ve ulusal duruşundan vazgeçebilir. Bütün sorun, bütün değerli ve asli problemlerde olduğu üzere altın oranı bulmak” tabirlerine yer verdi.
‘Batı dünyası haricinde kıymetli angajmanlarımız var’
Kalın, Türkiye’nin kendi vakit ve yer tasavvuru ve güç projeksiyonuyla bunu yapmaya çalıştığına dikkati çekerek, “NATO’nun kuvvetli bir müttefiki olarak, Batı dünyası haricinde kıymetli angajmanlarımız var. AB ile üyelik müzakeresi yaparken ve Avrupa’yla ticaretimizi artırmamız, Afrika’yla ilgilerimizi derinleştirmeye mani değil. Orta Asya Türk Cumhuriyetleriyle sahip olduğumuz kuvvetli bağlar, Rusya’yla yeterli münasebetler kurmamıza mahzur değil” görüşlerine yer verdi.
Türkiye’nin mücavir coğrafyasında önemli jeopolitik boşluklar ve meydan okumaların ortaya çıktığı, Türkiye’nin de meydan okumalara mukabele etmek için önemli bir gayret gösterdiği hatırlatılarak, “Bölgesel siyasetler açısından sizce bu devir geride kaldı mı” formundaki soruyu ise Kalın, şu biçimde yanıtladı:
“Bölgesel problemler ve krizler devam edecek görünüyor. Lakin eş vakitli olarak Türkiye’nin bu krizlere yumuşak ve sert güç kullanarak müdahale etme ve methaldar olma imkan ve kabiliyetleri de her gün artıyor. Suriye krizinde Türkiye hudut güvenliğini sağlamak, terör örgütlerine karşı çaba etmek ve yeni göç akınlarını önlemek için olağanüstü bir uğraş veriyor ve bunu birden fazla vakit kendi imkanlarıyla yapıyor. Bunu tek başına yapmak zorunda kalması, siyasetin haklılığını ortadan kaldırmıyor.”
Türkiye’nin ise hem Cenevre birebir vakitte Astana platformları üzerinden global iş birliği yapılması gerektiğinde ısrar ettiğini belirten Kalın, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Türkiye barış, güvenlik, istikrar ve refah kavramlarına geniş bir zaviyeden bakmak zorunda. Körfez krizinden Libya’ya, Karabağ Savaşı’ndan Doğu Akdeniz’e kadar bizi bilhassa ilgilendiren bölgesel gelişmelere bigane kalmamız kelam konusu değil. Siz yok saymaya çalışsanız da bu problemler, şayet vaktinde ön almazsanız, gelir kapınıza dayanırlar fakat bu sefer siz hazırlıksız yakalanırsınız. Türkiye’nin bu biçimde bir lüksü yok. ötürüsıyla 2022’de ve 2023’e giden süreçte Türkiye ön alıcı bir dış siyaset perspektifiyle ulusal imkan ve kabiliyetlerini artırırken, bölgesel ve global ittifaklarını da güçlendirmeye devam edecek.”
‘ABD idaresinin ve Kongre’nin makul, tarafsız bir tavır ortasında olması gerekir’
Türkiye ile ABD içindeki problemlerin kaynağını nasıl tanımladığı ve meselelerin üstesinden gelmek için tarafların hangi adımları atmaları gerektiğine ait soruya ise Kalın, ABD’nin Türkiye algısında önemli problemler bulunduğunu aktardı.
Türkiye’nin ABD dahil herkesle birebir göz hizasında, eşit, adil ve şeffaf bir münasebet kurmayı talep ettiğine işaret eden Kalın, her ülkenin kendi çıkarlarını önceleyeceğini lakin ulusal çıkarlarını fazlaca dar ve bencil bir yerde tanımlayan ülkelerin temel ve uzun vadeli çıkarlarını tehlikeye atacağını belirtti.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, şu fikirleri lisana getirdi:
“ABD’den temel beklentilerimiz, Suriye’de PKK’nın kolu olan PYD ve YPG’ye dayanağını kesmesi, S-400’ler konusunda gerçekçi ve yapan bir tavır alması ve FETÖ’ye karşı kararlı ve sonuç alıcı adımlar atması. Doğu Akdeniz üzere konularda da ABD idaresinin ve Kongre’nin makul, tarafsız bir tavır ortasında olması gerekir. Belirli lobilerin ve çıkar kümelerinin tesiri altında inşa edilen Türkiye siyasetlerinin kimseye yararı yok. Türkiye’nin hiç bir lobinin ve çıkar kümesinin baskısına boyun eğmeyeceğini her insanın bilmesi gerekir. Türkiye’nin ulusal güvenlik tehditlerini dikkate almayan bir siyasetin uygulanma talihi aslına bakarsanız yok.
ABD ile ortak ve olumlu bir gündem oluşturmak için şu anda yeni bir düzenek üzerinde çalışıyoruz. Stratejik bir bakış açısıyla ve yapan bir tavırla meseleleri daha yönetilebilir hale getirebiliriz. Bu da bize mutabık olduğumuz alanlarda daha yakın çalışma imkanı sağlar. Bütün bunlar için stratejik bakış açılarımızın örtüşmesi için daha esaslı adımların atılması gerekiyor.”
İbrahim Kalın, Kriter Mecmua’ya verdiği röportajda, SETA Genel Koordinatörü Burhanettin Duran‘ın gündeme ait sorularını yanıtladı.
Kovid-19 salgınının tüm dünya üzere Türkiye’yi de etkilediği hatırlatılarak, salgın daha sonrası dünya sistemine ait değerlendirmelerinin sorulması üzerine Kalın, salgının, dünya sisteminin kırılganlığını ortaya koyarken, memleketler arası dayanışmanın ehemmiyetini de hatırlattığına işaret etti.
Global sıkıntılar ve sınamaların, global tahliller ve ötürüsıyla global dayanışma gerektirdiğini, lakin bunun pratikte epey fazla bir karşılığının olmadığını söz eden Kalın, Türkiye üzere birkaç ülke haricinde bencil davranmayan ve dünya sıkıntılarına küresel bakan ülke sayısının fazlaca az olduğunu belirtti.
Salgının başından aşıya erişime kadar her alanda tek taraflı ve hiyerarşik bağlantıların öne çıktığına işaret eden Kalın, gerçek manada global bir bakış açısı, samimi bir dayanışma ruhuyla ve uzun vadeli bir perspektifle hayli kıymetli dersler çıkartarak, mevcut global sistemin arızalarının bir nebze de olsa tamir edilebileceğini lisana getirdi.
her insanın çıkarının, güvenliğinin, refahının ve istikrarının birbirine bağlı olduğu bir dünyada yaşadıklarına dikkati çeken Kalın, şu biçimde devam etti:
“Salgından yasa dışı göçe, terörle uğraştan bölgesel çatışmalara ve savaşlara kadar her sorun alanı, ulusal imkan ve kabiliyetlerimizi global bir bakış açısıyla ve dayanışma ruhuyla tahkim ve destek etmemiz gerektiğini söylüyor. Ulus-devlet yapılarının alışılagelmiş refleksleriyle hareket edersek ne tehditleri bertaraf etmemiz ne de yeni fırsatları kıymetlendirmemiz mümkün. Biz Türkiye olarak ulusal yeterlilik ve dayanıklılığımızı artırırken, bölgesel ve global iş birliğine ve ittifaklara kıymet vermeye devam edeceğiz.”
‘Merkez güçler konfor alanlarından çıkmak istemiyor’
Salgın daha sonrasında dünya nizamının değişeceğine yönelik farklı tartışmaların yaşandığının hatırlatılması üzerine ise Kalın, merkez güçlerin konfor alanlarından çıkmak istemediklerini bildirdi.
Kalın, “Bu periyodun öncü aktörleri büyük balıklar değil akıllı ve süratli hareket edebilen balıklar olacak. Fakat bu çaba sürerken ortasında yüzdüğümüz denizin giderek toksik hale gelmesine daima bir arada dur demek zorundayız. Cumhurbaşkanımız, ‘dünya beşten büyüktür’ ve ‘daha adil bir dünya mümkün’ derken, bu temel noktaya dikkat çekiyor. her insanın yalnızca kendini düşündüğü ve başkasını yok saydığı -yahut yutmak istediği- bir dünyada sistem, adalet, fazilet ve barış değil orman kanunu hakim olur” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin yeni periyotta nasıl bir dış siyaset perspektifine sahip olması gerektiğine ait bir soru üzerine Kalın, Türkiye’nin dış siyasete 360 derece perspektifinden bakan bir ülke olduğunu söylemiş oldu.
Kalın, “Parçası olduğu coğrafya, tarihi birikimi, stratejik evvelari, karşı karşıya olduğu bölgesel tehditler ve herkes üzere etkilendiği global meydan okumalar, Türkiye ile dünya içindeki bağın her seviyede ve her manada dinamik ve epeyce boyutlu olmasını zarurî kılıyor. Türkiye ne ulusallık ismine kendini dünyaya kapatabilir ne de globalleşme ismine kendi yerli ve ulusal duruşundan vazgeçebilir. Bütün sorun, bütün değerli ve asli problemlerde olduğu üzere altın oranı bulmak” tabirlerine yer verdi.
‘Batı dünyası haricinde kıymetli angajmanlarımız var’
Kalın, Türkiye’nin kendi vakit ve yer tasavvuru ve güç projeksiyonuyla bunu yapmaya çalıştığına dikkati çekerek, “NATO’nun kuvvetli bir müttefiki olarak, Batı dünyası haricinde kıymetli angajmanlarımız var. AB ile üyelik müzakeresi yaparken ve Avrupa’yla ticaretimizi artırmamız, Afrika’yla ilgilerimizi derinleştirmeye mani değil. Orta Asya Türk Cumhuriyetleriyle sahip olduğumuz kuvvetli bağlar, Rusya’yla yeterli münasebetler kurmamıza mahzur değil” görüşlerine yer verdi.
Türkiye’nin mücavir coğrafyasında önemli jeopolitik boşluklar ve meydan okumaların ortaya çıktığı, Türkiye’nin de meydan okumalara mukabele etmek için önemli bir gayret gösterdiği hatırlatılarak, “Bölgesel siyasetler açısından sizce bu devir geride kaldı mı” formundaki soruyu ise Kalın, şu biçimde yanıtladı:
“Bölgesel problemler ve krizler devam edecek görünüyor. Lakin eş vakitli olarak Türkiye’nin bu krizlere yumuşak ve sert güç kullanarak müdahale etme ve methaldar olma imkan ve kabiliyetleri de her gün artıyor. Suriye krizinde Türkiye hudut güvenliğini sağlamak, terör örgütlerine karşı çaba etmek ve yeni göç akınlarını önlemek için olağanüstü bir uğraş veriyor ve bunu birden fazla vakit kendi imkanlarıyla yapıyor. Bunu tek başına yapmak zorunda kalması, siyasetin haklılığını ortadan kaldırmıyor.”
Türkiye’nin ise hem Cenevre birebir vakitte Astana platformları üzerinden global iş birliği yapılması gerektiğinde ısrar ettiğini belirten Kalın, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Türkiye barış, güvenlik, istikrar ve refah kavramlarına geniş bir zaviyeden bakmak zorunda. Körfez krizinden Libya’ya, Karabağ Savaşı’ndan Doğu Akdeniz’e kadar bizi bilhassa ilgilendiren bölgesel gelişmelere bigane kalmamız kelam konusu değil. Siz yok saymaya çalışsanız da bu problemler, şayet vaktinde ön almazsanız, gelir kapınıza dayanırlar fakat bu sefer siz hazırlıksız yakalanırsınız. Türkiye’nin bu biçimde bir lüksü yok. ötürüsıyla 2022’de ve 2023’e giden süreçte Türkiye ön alıcı bir dış siyaset perspektifiyle ulusal imkan ve kabiliyetlerini artırırken, bölgesel ve global ittifaklarını da güçlendirmeye devam edecek.”
‘ABD idaresinin ve Kongre’nin makul, tarafsız bir tavır ortasında olması gerekir’
Türkiye ile ABD içindeki problemlerin kaynağını nasıl tanımladığı ve meselelerin üstesinden gelmek için tarafların hangi adımları atmaları gerektiğine ait soruya ise Kalın, ABD’nin Türkiye algısında önemli problemler bulunduğunu aktardı.
Türkiye’nin ABD dahil herkesle birebir göz hizasında, eşit, adil ve şeffaf bir münasebet kurmayı talep ettiğine işaret eden Kalın, her ülkenin kendi çıkarlarını önceleyeceğini lakin ulusal çıkarlarını fazlaca dar ve bencil bir yerde tanımlayan ülkelerin temel ve uzun vadeli çıkarlarını tehlikeye atacağını belirtti.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, şu fikirleri lisana getirdi:
“ABD’den temel beklentilerimiz, Suriye’de PKK’nın kolu olan PYD ve YPG’ye dayanağını kesmesi, S-400’ler konusunda gerçekçi ve yapan bir tavır alması ve FETÖ’ye karşı kararlı ve sonuç alıcı adımlar atması. Doğu Akdeniz üzere konularda da ABD idaresinin ve Kongre’nin makul, tarafsız bir tavır ortasında olması gerekir. Belirli lobilerin ve çıkar kümelerinin tesiri altında inşa edilen Türkiye siyasetlerinin kimseye yararı yok. Türkiye’nin hiç bir lobinin ve çıkar kümesinin baskısına boyun eğmeyeceğini her insanın bilmesi gerekir. Türkiye’nin ulusal güvenlik tehditlerini dikkate almayan bir siyasetin uygulanma talihi aslına bakarsanız yok.
ABD ile ortak ve olumlu bir gündem oluşturmak için şu anda yeni bir düzenek üzerinde çalışıyoruz. Stratejik bir bakış açısıyla ve yapan bir tavırla meseleleri daha yönetilebilir hale getirebiliriz. Bu da bize mutabık olduğumuz alanlarda daha yakın çalışma imkanı sağlar. Bütün bunlar için stratejik bakış açılarımızın örtüşmesi için daha esaslı adımların atılması gerekiyor.”